Çölyak Hastalığı, genetik yatkınlığı olan bireylerde buğday, arpa ve çavdar gibi tahılların içerdiği glutenin tetiklediği, kronik bir ince bağırsak hastalığıdır
Bu hastalık, çocukları ve yetişkinleri yaşam boyu etkilemektedir.
ÇÖLYAK HASTALIĞININ BULGULARI
- Çölyak hastalığı klasik olarak 6-24 ay arasında diyete gluten girdikten sonra başlayan kronik ishal, karın şişliği, kilo kaybı gibi bulgularla seyreden bir hastalıktır.
- Dışkı genellikle günde 3-4 kez bol miktarda, pis kokulu, köpüklü, yağlı ve donuk görünümlüdür.
- Süt çocuklarında iştahsızlık, durgunluk, çevreye ilgisizlik, huzursuzluk sık görülür, hastaların küçük bir grubu ise şiddetli ishal, ağır dehidratasyon ve ciddi hipokaleminin eşlik ettiği elektrolit imbalansı ile giden çölyak krizi ile başvurabilir.
- Süt çocuklarında bazen benzer klinik bulgular gösteren diğer hastalıklarla karışabileceğinden dolayı tanı gecikebilir. Mukozal seviyede de benzer bulgular veren bu hastalıklar ile ÇH’nin ayırıcı tanısının yapılması gerekir.
ÇÖLYAK HASTALARINDA VİTAMİN-MİNERAL EKSİKLİĞİNE DİKKAT EDİLMELİDİR !
Çölyak hastalığı olanlar çinko, folat, demir ve aynı zamanda yağda eriyen vitaminlerin (A, D, E, K) eksikliği için riske sahiptir. Ayrıca azalmış kemik mineral dansitesi için de riskli olduklarından bu durumlar için tarama yapılmalıdır.
ÇÖLYAK HASTALARINDA BESLENME TEDAVİSİ
Günümüzde karakteristik çölyak hastalarında tek etkin tedavi yöntemi ömür boyu katı bir glutensiz diyet uygulanmasıdır.
- Buğday, arpa ve çavdarın Çölyak Hastalığını oluşturan peptidleri içerdiği bilinmektedir. Bunları içeren gıdalar diyetten tamamen çıkartılır.
- Yapılan çalışmalarda yulafın güvenilir olduğuna dair kanıtlar elde edilmiştir, fakat yulaf kişiye zarar varirse diyetten çıkarılmalıdır.
- Diyetten çıkarılması gereken diğer gıdalar arasında tritikale (buğday-çavdar melezi bir tahıl türü), irmik, nişasta, kılçıksız buğday , küçük kızıl buğday , kuskus, bulgur, malt (arpa prolaminleri içerir) ve adında malt kelimesi geçen her tür gıda (malt Ģurubu, malt ekstresi, malt tatlandırıcı) bulunmaktadır.
- Çölyak Hastalığı bulunan kişilere özel glutensiz ekmek tüketmeleri gerekmektedir.
- Çölyak Hastalığı bulunan kişiler mümkün olmadıkça paketli gıdalar tüketmemeli, tüketmeleri durumunda gıdaların içeriği dikkatlice okunmalıdır.
Yorum olarak düşüncelerinizi paylaşırsanız seviniriz!!
