Demir eksikliği anemisi, vücuda alınan demirin hemoglobin yapımında yetersiz kalması olarak tanımlanabilir.
- Demir, hemoglobinin bileşiminde bulunur ve akciğerlerden hücrelere oksijen, hücrelerden akciğerlere karbondioksiti taşır.
- Demir hücreler için gerekli olan enerjinin sentezinde önemlidir.
- p-450 sisteminde ilaç ve zararlı bileşiklerin vücüttan atımında görev alır.
Yetişkin erkeklerde 13 g/dL altı, yetişkin kadınlarda 12 mg/dL altı, gebe olanlarda ve çocuklarda ise 11 mg/dLaltı hemoglobin değerleri demir eksikliği anemisini göstergesidir.
Hemoglobinin yarılanma ömrü daha uzun süre olduğu için ferritin ve demir bağlayıcılardaki düşüklük demir eksikliğini hemoglobine göre daha erken gösterir.
Ferritin 12 mcg/lt ve altı, transferin doymuşluğu %15 altı demir eksikliğinin göstergesidir.
BESİNLERDEKİ DEMİR MİKTARLARI
Hayvansal besinlerden olan sakatatlar, dana eti, koyun eti, tavuk eti ‘hem’ demirden zengin besin oldukları için emilimleri YÜKSEKTİR !
İyi pişmiş kuru baklagillerdeki demirin emilimi ise tahıllara göre daha YÜKSEKTİR !
Demir içeriği yüksek olan diğer besinler ise kuru meyveler(kuru kayısı ve kuru üzüm), yeşil sebzeler (ıspanak), fındık-fıstık, tahin-pekmez gibi yiyeceklerdir.
- Karaciğer (1dilim) : 3 mg
- Koyun-sığır eti (100g) : 2.3 mg
- Tavuk eti (100 g) : 1.5 mg
- Yumurta (1 adet) : 1.4 mg
- Ispanak (200g) : 6,4 mg
- Kuru baklagil-çiğ (60 g) : 4.2
- Kuru üzüm (50 g) : 1.5 mg
- Pekmez ( 2 yemek kaşığı) : 2.5
DEMİR EMİLİMİNİ ARTTIRMAK İÇİN BESLENME ÖNERİLERİ
- C vitamini demirin emilimini ARTTIRMAKTADIR !
Demir içeren besinler C vitamini içeren besinlerle birlikte tüketilmelidir. Örneğin, hayvansal gıdalardan demir salata ile birlikte tüketilmelidir..
- Daha çok hayvansal kaynaklı besinlerin tüketilmesine dikkat edilmelidir. Et türü besinler tüketilemediği durumlarda kuru baklagiller, yeşil sebzeler, kuru meyveler diyete eklenmelidir.
- çay,kahve,kola gibi polifenoller demir emilimini AZALTIR !
Bu yüzden demir içeren besinlerle bunların tüketimi sınırlandırılmalıdır. Çok çay tüketen biri ise çayı açık ve limon sıkarak içmelidir veya öğünlerden en az 45 dakika sonra çay,kahve gibi içecekler tüketmelidir.
- Kalsiyum içeren besinlerde demir emilimini AZALTTIĞI için süt-yoğurt gibi besinler demir içeren besinlerle birlikte yenilmemelidir !
- Konserve türü yiyecekler açıldıktan sonra beklerse teneke miktarı artar ve demir emilimini AZALTIR !
- Diyette fazla posa miktarı demir emilimini AZALTIR !
Yorum olarak düşüncelerinizi paylaşırsanız seviniriz!!